گل شمعدانی را چگونه نگهداری کنیم؟ + تعویض گلدان + 7 نکته اصلی • مجله تصویر زندگی
گل شمعدانی (Pelargonium) یکی از گیاهان زینتی محبوب و پرطرفدار در سراسر جهان است. این گیاه را به خاطر گل های زیبا و رنگارنگ، به عنوان یکی از بهترین گزینه ها برای تزئین منازل، باغ ها و فضاهای عمومی در نظر می گیرند.
منشأ اصلی گل شمعدانی به آفریقای جنوبی بازمی گردد و در قرن هفدهم به اروپا وارد شد و به سرعت محبوبیت زیادی کسب کرد. امروزه، انواع مختلفی از گل شمعدانی با رنگ ها، اندازه ها و شکل های متنوع را در گلخانه ها می توان دید.
نگهداری گل شمعدانی
گل شمعدانی با رنگ های متنوع و ظاهری زیبا، یکی از محبوب‌ترین گل های زینتی است که در بسیاری از منازل و باغچه ها دیده می شود. این گیاه مقاوم، با گل های خوشه‌ای و برگ های معطر، علاوه بر زیبایی بصری، دارای عطر خاصی هم هست. اما برای داشتن یک گلدان شمعدانی شاداب و پرگل، نیاز به مراقبت های خاصی است که در ادامه با آن ها آشنا می شویم.
نور مناسب برای گل شمعدانی
شمعدانی ها گیاهانی آفتاب دوست هستند و برای شکوفایی و رشد مناسب به نور کافی نیاز دارند. بهترین جا برای نگهداری شمعدانی، مکانی است که حداقل ۶ تا ۸ ساعت در روز نور مستقیم خورشید دریافت کند.
پنجره های جنوبی و شرقی ساختمان ها معمولاً نور مناسبی را برای این گیاه فراهم می کنند. با این حال، در مناطق گرم و خشک، نور مستقیم ظهر می تواند به برگ های آن آسیب برساند. در این شرایط، بهتر است گیاه را در مکانی قرار دهید که نور غیرمستقیم و فیلتر شده دارد. به این نکته توجه کنید که کمبود نور باعث بلند شدن ساقه ها، کاهش گلدهی و زرد شدن برگ ها می شود. از طرف دیگر اگر نور بیش از حد هم به گیاه برسد شاهد سوختگی برگ ها و کاهش کیفیت گل ها هستیم.
آبیاری صحیح گل شمعدانی
آبیاری مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل در نگهداری از گل شمعدانی است. شمعدانی ها به آبیاری منظم اما نه زیاد نیاز دارند. بین دو آبیاری اجازه دهید سطح خاک گلدان شما کامل خشک شود. آب دادن بیش از حد پوسیدگی ریشه و زرد شدن برگ ها را به دنبال دارد.
در مقابل، کمبود آب نیز باعث پژمردگی گیاه و کاهش گلدهی می شود. بهترین آب برای شمعدانی آب ولرم و بدون کلر است. در زمان آبیاری از پاشیدن آب روی برگ ها خودداری کنید. در فصل های گرم و خشک، ممکن است نیاز به آبیاری روزانه داشته باشید، اما در فصل های سرد و مرطوب، فاصله بین دو آبیاری را بیشتر کنید.
خاک مناسب برای گل شمعدانی
خاک مناسب برای گل شمعدانی باید دارای زهکشی خوب، سبک و غنی از مواد آلی باشد. مخلوطی از خاک باغچه، کود پوسیده و پرلیت یا ماسه می تواند محیط مناسبی برای رشد آن فراهم کند. خاک سنگین و خیس باعث پوسیدگی ریشه شده و خاک سبک و فقیر از مواد مغذی نیز ضعف گیاه و کاهش رشد آن را به دنبال دارد. قبل از کاشت شمعدانی، مطمئن شوید که گلدان دارای سوراخ های زهکشی کافی است و آب اضافی از آن خارج می شود.
کوددهی گل شمعدانی
کوددهی منظم به گلدهی بیشتر و رشد بهتر شمعدانی کمک می کند. از کودهای کامل و محلول در آب با فرمول NPK متعادل (مانند ۱۰-۱۰-۱۰) استفاده کنید. در فصل رشد (بهار و تابستان)، هر دو هفته یکبار به گیاه کود بدهید. در فصل پاییز و زمستان که گیاه در حالت استراحت است، کوددهی را کم یا متوقف کنید. استفاده بیش از حد از کود می تواند باعث سوختگی ریشه و برگ ها شود.
دمای مناسب برای گل شمعدانی
شمعدانی ها به دمای معتدل نیاز دارند. دمای ایده‌آل برای رشد و گلدهی این گیاه بین ۱۵ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد است. همچنین این گیاه به سرما حساس بوده و در دمای زیر ۱۰ درجه سانتی‌گراد آسیب می بینند. در فصل زمستان، اگر شمعدانی را در محیط بسته نگهداری می کنید، آن را از منابع حرارتی مستقیم دور نگه دارید.
رطوبت مناسب برای گل شمعدانی
شمعدانی ها به رطوبت زیاد نیاز ندارند و هوای خشک را بهتر تحمل می کنند. رطوبت بیش از حد می تواند باعث پوسیدگی ریشه و بروز بیماری های قارچی شود. برای افزایش رطوبت اطراف گیاه، از روش های زیر استفاده کنید:
غبارپاشی: هر چند روز یکبار برگ های گیاه را با آب ولرم غبارپاشی کنید.
سینی آب: گلدان را روی سینی پر از آب و سنگریزه قرار دهید، به طوری که کف گلدان با آب تماس نداشته باشد.
با رعایت این نکات، شمعدانی های سالم و شادابی دارید که دیدن زیبایی گل های آن برایتان لذت بخش است.
تعویض گلدان گل شمعدانی
تعویض گلدان یکی از مهم‌ترین مراحل نگهداری از گل شمعدانی است که به رشد بهتر و گلدهی بیشتر گیاه کمک می کند. با تعویض به موقع گلدان، می توانید ریشه های گیاه را تقویت کرده و فضای کافی برای رشد آن‌ها فراهم کنید.
چرا باید گلدان شمعدانی را تعویض کنیم؟
دلایل مختلفی برای تعویض گلدان شمعدانی وجود دارد:
کوچک شدن گلدان: زمانی که ریشه های گیاه از گلدان خارج شوند یا به دلیل تراکم ریشه ها، رشد گیاه متوقف شود، زمان تعویض گلدان فرا رسید.
کیفیت پایین خاک: با گذشت زمان، مواد مغذی خاک کاهش یافته و کیفیت آن پایین می‌آید. تعویض گلدان فرصتی برای استفاده از خاک تازه و غنی است.
بیماری ریشه: اگر ریشه های گیاه پوسیده یا آلوده به بیماری باشند، تعویض گلدان و خاک می تواند به بهبود وضعیت گیاه کمک کند.
چه زمانی باید گلدان شمعدانی را تعویض کنیم؟
بهترین زمان برای تعویض گلدان شمعدانی، فصل بهار است. در این فصل، گیاه از خواب زمستانی بیدار شده و رشد فعال خود را آغاز می کند. همچنین، تعویض گلدان در بهار به گیاه فرصت می دهد تا قبل از شروع فصل گرم، خود را با گلدان جدید وفق دهد. برای پیشنهاد شما میتوانید با خرید گلدان از فروشگاه هوم دید، تجربه‌ای آسان و لذت‌بخش از خرید اینترنتی داشته باشید و از کیفیت بالای محصولات بهره‌مند شوید همچنین میتوانید یک گلدان مناسب بصورت خرید حضوری تهیه کنید.
مراحل تعویض گلدان شمعدانی
از مراحل تعویض گلدان می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انتخاب گلدان جدید: گلدان جدید باید کمی بزرگ‌تر از گلدان قبلی باشد. مناسب ترین قطر گلدان حدود ۵ تا ۷ سانتی‌متر بزرگ‌تر از گلدان قبلی است. جنس گلدان نیز مهم است. گلدان های سفالی به دلیل تبخیر بهتر آب، برای شمعدانی مناسب‌تر هستند.
آماده‌سازی خاک: از خاک سبک و غنی از مواد آلی برای کاشت شمعدانی استفاده کنید. مخلوطی از خاک باغچه، کود پوسیده و پرلیت یا ماسه می تواند خاک مناسبی برای شمعدانی فراهم کند.
خارج کردن گیاه از گلدان قدیمی: گیاه را به آرامی از گلدان قدیمی خارج کنید و خاک های اطراف ریشه را به آرامی بتکانید.
بررسی ریشه ها: ریشه های آسیب دیده یا پوسیده را با قیچی باغبانی تمیز برش دهید.
کاشت گیاه در گلدان جدید: مقداری از خاک تازه را در کف گلدان جدید بریزید. بعد قرار دادن گیاه در گلدان جدید اطراف آن را با خاک به آرامی پر کنید.
آبیاری: پس از کاشت، گیاه را به خوبی آبیاری کنید تا خاک اطراف ریشه ها مرطوب شود.
قرار دادن در مکان مناسب: گلدان جدید را در مکانی روشن با نور غیرمستقیم قرار دهید. از قرار دادن گیاه در معرض نور مستقیم خورشید بلافاصله پس از تعویض گلدان خودداری کنید.
نکات مهم تعویض گلدان گل شمعدانی
با رعایت این نکات، می توانید به راحتی گلدان شمعدانی خود را تعویض کرده و از گلدهی زیبای آن لذت ببرید.
پس از تعویض گلدان، به مدت یک هفته از کوددهی به گیاه خودداری کنید.در هفته های اول پس از تعویض گلدان، به طور مرتب به گیاه آب بدهید تا ریشه ها بتوانند به خاک جدید عادت کنند.برای جلوگیری از شوک به گیاه، بهتر است تعویض گلدان را در روزهای ابری یا عصر انجام دهید.
تکثیر گل شمعدانی
تکثیر گل شمعدانی یکی از روش های رایج برای افزایش تعداد این گیاهان زیبا و معطر است. با تکثیر شمعدانی، می توانید به راحتی باغچه یا فضای سبز خود را با این گل های رنگارنگ تزئین کنید و حتی به عنوان کادو به دوستانتان هدیه دهید. از روش های مختلف تکثیر شمعدانی به همراه نکات مهم برای موفقیت در این کار می توان موارد زیر را عنوان کرد.
۱- قلمه زدن شمعدانی: روشی آسان و سریع
قلمه زدن یکی از ساده ترین و رایج ترین روش‌های تکثیر گل شمعدانی است. برای این کار، ابتدا یک ساقه سالم و قوی از گیاه مادری انتخاب کنید. سپس، ساقه را به قطعاتی به طول حدود ۱۰ سانتی متر برش بزنید.
توجه کنید که هر قلمه باید حداقل دو گره داشته باشد. برگ های پایینی قلمه را جدا کرده و قلمه ها را در خاک سبک و مرطوب بکارید. برای ریشه دار شدن بهتر، می توانید از هورمون ریشه زایی استفاده کنید.
قلمه ها را در مکانی روشن و دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید و خاک را همیشه مرطوب نگه دارید. پس از چند هفته، قلمه ها ریشه می دهند و گیاهان جدیدی تشکیل می شود.
۲- تکثیر شمعدانی از طریق بذر
تکثیر شمعدانی از طریق بذر کمی زمان‌برتر از قلمه زدن است، اما به شما این امکان را می دهد تا انواع مختلف شمعدانی را پرورش دهید. برای این کار، ابتدا بذرهای شمعدانی را در خاک سبک و مرطوب بکارید.
روی گلدان را با پلاستیک بپوشانید تا رطوبت حفظ شود و در مکانی گرم و روشن قرار دهید. پس از جوانه زنی بذرها، پلاستیک را بردارید و گیاهان جوان را در نور کافی بگذارید.
نکات مهم برای تکثیر شمعدانی
با رعایت نکات زیر، می توانید به راحتی شمعدانی های زیبا و سالمی را در خانه یا باغچه خود پرورش دهید. تکثیر شمعدانی علاوه بر اینکه به شما امکان می‌دهد تا تعداد گیاهان خود را افزایش دهید، می‌تواند یک تجربه لذت‌بخش و آموزشی نیز باشد.
بهار و تابستان بهترین زمان برای تکثیر شمعدانی هستند.از خاک سبک و دارای زهکشی خوب برای کاشت قلمه ها و بذرها استفاده کنید.خاک را همیشه مرطوب نگه دارید، اما از آبیاری بیش از حد خودداری کنید.قلمه ها و گیاهان جوان به نور کافی نیاز دارند، اما از آن ها در مقابل نور مستقیم خورشید در ساعات گرم روز محافظت کنید.دمای مناسب برای ریشه زایی قلمه ها و رشد گیاهان جوان حدود ۲۰-۲۵ درجه سانتی گراد است.
آفات گل شمعدانی
شمعدانی، با وجود زیبایی و مقاومت، گاهی اوقات مورد حمله آفات مختلفی قرار می گیرد. شایع‌ترین آفات این گیاه شامل شته ها، کنه های تار عنکبوتی، شپشک های آردآلود و مگس سفید هستند. برای مبارزه با این آفات، می توان از سموم حشره کش مناسب استفاده کرد. همچنین، روش های طبیعی مانند استفاده از محلول آب و صابون یا روغن نیم نیز می تواند موثر باشد.
آفتمحل تجمعنحوه آسیب رسانیعلائم ظاهریشتهزیر برگ هاتغذیه از شیره گیاهپیچیدگی و زرد شدن برگ هاکنه تار عنکبوتیروی برگ ها و ساقهتغذیه از شیره گیاه، تنیدن تارزرد شدن و ریزش برگ ها، نقاط زرد روی برگ هاشپشک آردآلودساقه و برگ هاتغذیه از شیره گیاهپوشش پودری سفید رنگ روی گیاهمگس سفیداطراف گیاهتغذیه از شیره گیاهپرواز حشرات ریز سفید رنگ، زرد شدن برگ ها
بیماری های گل شمعدانی
بیماری های قارچی و باکتریایی نیز می توانند به شمعدانی آسیب برسانند. از جمله این بیماری ها می توان به پوسیدگی ریشه، لکه برگی، زنگ زدگی و ویروس موزاییک اشاره کرد.
برای کنترل بیماری های قارچی، می توان از قارچ کش های مناسب استفاده کرد. همچنین، رعایت اصول بهداشتی در هنگام کار با گیاهان و جلوگیری از آبیاری بیش از حد، می تواند به کاهش احتمال ابتلای گیاه به بیماری کمک کند.
بیماریعلت اصلیعلائمپوسیدگی ریشهآبیاری بیش از حد، زهکشی نامناسب خاکپوسیدگی ریشه
زرد شدن برگ ها
پژمردگی گیاه
لکه برگیقارچ های بیماری‌زاایجاد لکه های قهوه‌ای یا سیاه روی برگ هازنگ زدگیقارچ های بیماری‌زاایجاد لکه های زرد یا قهوه‌ای روی برگ‌ها
تولید اسپورهای قارچی در زیر برگ ها
ویروس موزاییکویروسایجاد لکه های زرد و سبز روشن روی برگ ها
تغییر شکل برگ ها
سخن آخر
نگهداری از گل شمعدانی اگرچه ساده به نظر می رسد، اما با رعایت چند نکته کلیدی می توانید این گیاه زیبا را برای مدت طولانی در خانه خود حفظ کنید. از نور مناسب، آبیاری صحیح، خاک با زهکشی خوب و تغذیه منظم گیاه غافل نشوید تا گل شمعدانی همیشه شاداب و پر گل بماند.
