چرا غول‌های نفتی جهان چشم‌‌انتظار شکوفایی هرچه بیشتر هوش مصنوعی هستند؟
انقلاب هوش مصنوعی و پیشرفت این فناوری در آینده، برای شرکت‌های شناخته‌شده حوزه نفت و گاز نیز بسیار منفعت‌بخش خواهد بود. در ادامه دلیل این موضوع را توضیح می‌دهیم.
مدتی پیش ۱۸۰ هزار نفر در ADIPEC ، بزرگ‌ترین گردهمایی سالانه صنعت نفت و گاز جهانی، در ابوظبی شرکت کردند. هدف اصلی گردهمایی امسال برقراری ارتباط میان هوش مصنوعی و حوزه انرژی بود که می‌شد آن را پیش‌بینی کرد. در آستانه این رویداد، «سلطان الجابر» (Sultan Al Jaber)، مدیرعامل شرکت ملی نفت امارات، جلسه‌ای خصوصی با مدیران ارشد حوزه فناوری و انرژی برگزار کرد. هم‌زمان با برگزاری رویداد ADIPEC، نظرسنجی گسترده‌ای با شرکت حدود ۴۰۰ نفر از مدیران مطرح حوزه انرژی، فناوری و مالی منتشر شد که نتایج آن نشان داد قرار است با کاهش مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، صنعت انرژی را دگرگون شود.
چنین دیدگاهی درمورد هوش مصنوعی بسیار بلندپروازانه است اما بسیاری از مدیران صنعت انرژی به‌دنبال دستیابی سریع‌تر به سود، در جریان ایجاد موج AI هستند؛ زیرا غول‌های فناوری با شتاب برای یافتن روش‌هایی برای تأمین انرژی مراکز داده‌ای که مشغول ساخت آنها هستند، تلاش می‌کنند.
دلایل اشتیاق غول‌های حوزه انرژی برای توسعه انقلاب AI
«شرکت‌های بزرگ‌مقیاس درحال ایجاد تقاضای سرسام‌آور برای گاز طبیعی هستند.»، این جمله را «موری اوچینکلوس» (Murray Auchincloss)، مدیرعامل شرکت نفتی بریتیش پترولیم، اواخر اکتبر بیان کرد. سپتامبر، «مایک ویرث» (Mike Wirth)، «مدیرعامل شورون» (Chevron)، شرکت نفتی آمریکایی، درمورد نقش پیشرفت هوش مصنوعی در صنعت انرژی گفت:
«پیشرفت‌های هوش مصنوعی نه‌فقط به آزمایشگاه‌های طراحی سیلیکون ولی، بلکه به میدان‌های گازی حوضه پرمین (میدان نفتی) نیز وابسته است!»
البته مدت تداوم همکاری غول‌های فناوری با صنعت نفت و گاز مشخص نیست.
صنعت نفت و گاز اخیراً تحت فشار بوده است. برخلاف تهدیدهای مبنی‌بر گسترش درگیری‌ها در خاورمیانه، افزایش تولید آمریکا و کاهش تقاضای چین، قیمت نفت را کاهش داده است. اخیراً غول‌های نفتی غربی ازجمله شرکت‌هایی زیر نظر مایک ویرث و موری اوچینکلوس گزارش‌هایی با ارقام ضعیف از سودهای سه‌ماهه خود منتشر کرده‌اند؛ سود این شرکت‌ها به‌دلیل کاهش ۱۵ درصدی قیمت نفت نسبت به سال گذشته، کاهش یافته‌اند.
ممکن است شکوفایی حوزه هوش مصنوعی به‌دلیل افزایش تقاضا برای گاز طبیعی، کمی برای مدیران نفتی تسکین‌دهنده باشد. طبق برآورد «گلدمن ساکس» (Goldman Sachs)، بانک سرمایه‌گذاری، شکوفایی و رشد مراکز داده در آمریکا تا سال ۲۰۳۰ نیازمند ۴۷ گیگاوات برق مازاد بر تولید کنونی است که ۶۰ درصد آن از گاز و ۴۰ درصد آن از منابع تجدیدپذیر مانند باد و خورشید تأمین خواهد شد. این بانک معتقد است بازار گاز می‌تواند در ۵ سال آینده به میزان ۵۰ درصد در سطح جهانی رشد کند.
بسیاری از غول‌های فناوری پیشتاز در عرصه هوش مصنوعی، تعهدات بلندپروازنه‌ای برای تحقق به صفر رساندن انتشار گازهای گلخانه‌ای اعلام کرده‌اند اما چنانچه این شرکت‌ها انرژی موردنیاز مراکز داده خود را با گاز تأمین کنند، با مشکل مواجه خواهند شد. وقتی شرکت تأمین برق محلی در جنوب آمریکا تلاش کرد مقامات را برای تأیید ساخت نیروگاه‌های جدید گازی جهت پاسخگویی به تقاضای فزاینده برق متقاعد کند، گروهی از مسئولان شرکت‌های فناوری تهدید کردند چنانچه به‌جای تولید برق با گاز، انرژی پاک تولید نشود، مراکز داده خود را در ایالت دیگری خواهند ساخت.
براساس شواهد فزاینده ممکن است زیان گاز طبیعی برای آب‌وهوا، از آنچه مدیران صنعتی ادعا می‌کنند، بیشتر باشد؛ همین شواهد موضوع را پیچیده‌تر کرده‌اند. مدیران صنعتی مدعی هستند گازهای گلخانه‌ای ایجادشده به‌دلیل سوزاندن گازهای طبیعی، نصف میزان گازهای منتشرشده ناشی از سوزاندن زغال‌سنگ است اما این ادعا فقط درصورتی درست است که انتشار گازهای گلخانه‌ای مربوط به حوزه تولید و انتقال گازها در نظر گرفته نشود. تخلیه و سوزاندن متان که گاز گلخانه‌ای قوی‌تر از دی‌اکسید کربن است، مشکل ویژه‌ای به شمار می‌رود.
از طرف دیگر، تعدادی از بزرگ‌ترین شرکت‌های نفت و گاز متعهد شده‌اند انتشار متان خود را به‌شدت کاهش دهند اما تاکنون در عملی‌کردن تعهد‌شان پیشرفت چندانی نکرده‌اند. براساس تخمین بانک جهانی، سوزاندن متان در صنعت نفت و گاز در سطح جهانی از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ به میزان ۷ درصد افزایش یافته است. تجزیه‌وتحلیل‌های بنیاد حفاظت از محیطزیست که گروهی محیط‌زیستی است، نشان می‌دهد انتشار متان از بخش نفت و گاز آمریکا ۴ برابر برآوردهای آژانس حفاظت از محیطزیست (نهادی دولتی)، بوده است.
این موضوع شرکت‌های فناوری را در تنگنا قرار می‌دهد؛ ممکن است این شرکت‌ها برای جلوگیری از عقب‌افتادن در رقابت هوش مصنوعی مجبور شوند بر سر تعهدات اقلیمی به توافق برسند یا حداقل آنها را به تأخیر بیندازند؛ حتی اگر این کار را نکنند، ممکن است با دراختیارگرفتن ظرفیت موجود انرژی پاک، شرایطی فراهم کنند که صنایع مجبور شوند مدت طولانی‌تری به گاز وابسته بمانند.
این مسئله به یافتن پاسخ برای این پرسش که چرا شرکت‌های فناوری درحال سرمایه‌گذاری در توسعه منابع انرژی پاک هستند، کمک می‌کند. مایکروسافت، به‌عنوان غول فناوری، برای توسعه بیش از ۱۰ گیگاوات انرژی تجدیدپذیر به‌منظور تأمین برق موردنیاز مراکز داده خود قرارداد ۱۰ میلیارد دلاری با «بروکفیلد» (Brookfield)، شرکت فعال در حوزه مدیریت دارایی، امضا کرده است. احتمالاً قراردادهای مشابه بیشتری نیز در راه خواهد بود؛ بنابراین مدیران نفتی هم از سفره شکوفایی و انقلاب هوش مصنوعی منفعت زیادی به دست خواهند آورد.
