چرا رفع فیلترینگ انقدر طول کشیده؟
یکی از انتظارات جدی جامعه از پزشکیان، با توجه به وعده‌های خود او، رفع فیلترینگ است. این مسأله کماکان روی زمین مانده و دولت با درگیر کردن این موضوع در شورای عالی فضای مجازی، رفع فیلترینگ را در گرو تصمیم کسانی انداخته که به نظر نمی‌رسد چندان اقبال عمومی نیز داشته باشند. از سوی دیگر برخی از نزدیکان دولت برای توجیه رفع فیلترینگ مدعی‌اند که این اقدام نیازمند فعالیتی زیرساختی و پیچیده است که در کوتاه مدت صورت نخواهد گرفت، در حالیکه کارشناسان ادعای دیگری دارند. در آخرین تحول، علی اصغر شفیعیان، مدیر سابق پایگاه خبری-تحلیلی انصاف‌نیوز که به رئیس‌‌جمهور مستقر بسیار نزدیک است، در توئیتی ادعا کرده که ممکن نیست برداشتن فیلترینگ به لحاظ فنی به سرعت و یک‌دفعه صورت گیرد.
فیلترینگ ابزار می‌خواهد نه رفع فیلترینگ
سعید سوزنگر، کارشناس اینترنت، معتقد است که فیلترینگ نیاز به ابزار دارد و برای رفع فیلتر نیازی به فعالیت زیرساختی نیست، در نتیجه ادعای نزدیکان دولت مبنی بر زمان بر بودن رفع فیلتر، از اساس اشتباه است. او می‌گوید: «صحبت‌هایی دربارهٔ سخت‌بودن رفع فیلترینگ می‌شود، کاملاً اشتباه است. ایجاد فیلترینگ تجهیزات و زیرساخت می‌خواهد. باید در مسیر ترافیک درست شبکه، ابزار‌هایی را تعریف کنند که بتواند پردازش کند و فیلترینگ را انجام دهد. رفع فیلترینگ فقط باید مسیر را تغییر دهد و این سخت‌افزار‌ها جمع‌آوری شود. مسألهٔ فیلترینگ سربار زیادی به شبکه تحمیل می‌کند. شما زمانیکه یک بسته را در حالت عادی ارسال می‌کنید، این بسته ممکن است ۱۰۰ کیلوبایت حجم داشته باشد اما با وی.پی.ان، ۲۰۰ کیلوبایت می‌شود. ما در شرایط فعلی بیشتر از حالتی که فیلترینگ نبود، منابع را مصرف می‌کنیم و جمع‌آوری فیلترینگ استفاده از منابع را کاهش می‌دهد. همین میزان پهنای باندی که برای فیلترینگ مصرف می‌شود، اگر به شبکه برگردد، کیفیت و سرعت و پایداری به شدت افزایش پیدا می‌کند.»
فیلترینگ چینی
او معتقد است که فیلترینگ و قطع اینترنت با ابزار چینی اما دانش بومی‌سازی‌شده در ایران صورت گرفت و حالا ایران دارای فیلترینگی پیچیده‌تر از چین است. او می‌گوید: «در آبان ۹۸ اگر از دسترس خارج شدن اینترنت را داشتیم، حاکمان ما به این نتیجه رسیدند که دوباره این هزینه را در ۱۴۰۱ ندهند. هزینه‌های بسیار زیادی نیز برای این کار در شرکت‌های داخلی و خارجی انجام شد و با کمک چین، سیستم‌هایی پیاده‌سازی شد. دولت سعی کرد اختلالات حداکثری با فناوری چینی ایجاد کند اما ریسک اینکه دوباره کشور ما یک خاموشی کامل را تجربه کند، نپذیرفتند. بحث دانش فنی قطع اینترنت در کشور ما اصلاً وجود نداشت، بعد با کمک ابزار‌های چینی، دانش مفصلی در این حوزه شکل گرفت. فیلترینگی که امروز داریم هم برپایه تجهیزات چینی و بومی‌سازی‌شده است. بخشی از زیرساخت فیلترینگ وارد شده و آن را یاد گرفته‌ایم. ما فیلترینگی را تجربه می‌کنیم که از چین قوی‌تر است. فیلترینگ با این مدل، بسیار پیچیده‌تر از کشور‌ها دیگر است.»
رفع کل فیلترینگ در یک هفته
سوزنگر معتقد است که رفع تمامی مسیر‌های فیلترشدهٔ اینترنت در ایران، نهایتاً یک هفته طول می‌کشد و ادامهٔ این روند نیز تنها منجر به هزینه بیشتر برای دولت خواهد شد. او می‌گوید: «از لحاظ فنی رفع فیلترینگ فعلی نهایتاً ۳ روز طول می‌کشد. این کار برای دولت در حد این است که مسیر ترافیک را دور بزنند و کار پیچیده‌ای نیست و برداشتن کل فیلترینگ اینترنت یک هفته طول می‌کشد. این کار باعث کاهش هزینه‌های دولت خواهد شد. دولت هزینه‌های بسیار زیادی برای فیلترینگ پرداخت می‌کند. هرچه پروتکل‌ها بیشتر استفاده می‌شوند، آدم‌های بزرگی مثل یوسف قبادی و دیگر دوستان، راه‌های جدیدی را ایجاد می‌کنند و یک دزد و پلیس دائمی شکل می‌گیرد. مشکل اساسی کاسبان فیلترینگ هستند که این هزینه‌ها برایشان مهم نیست. مسألهٔ بزرگتر این است که سیستم فیلترینگ به تنهایی یک مسیر درآمدی گسترده برای عده‌ای شده است.»
