صدای ماندگار؛ امین الله رشیدی کیست؟

امین الله رشیدی خواننده پیشکسوت موسیقی ایرانی بر اثر کهولت سن درگذشت.

بیوگرافی امین‌الله رشیدی

امین‌الله رشیدی (زاده چهارم اردیبهشت ۱۳۰۴ در راوند کاشان) خواننده و آهنگساز ایرانی است. آهنگسازی و خوانندگی رشیدی در رادیو تهران از سال ۱۳۲۷ خورشیدی آغاز و تا پایان سال ۱۳۴۴ به‌طور پیوسته ادامه داشته و در این مدت بیش از ۱۲۰ آهنگ ساخته است.

رشیدی در سال ۱۳۳۶ خورشیدی، با دختری اهل کاشان ازدواج کرد که حاصل آن دو فرزند دختر و پسر افسانه و صبا است فرزندان او نیز از ذوق موسیقایی بهره‌ای به سزا دارند و افسانه بعنوان نوازنده بصورت حرفه‌ای پیگیر کار هنری است.

امین الله رشیدی در روستای زیبا و مصفای راوند کاشان از پدری کشاورز و مادر شاعرزاده و شاعر منش (دختر ادیب بیضائی کاشانی) متولد شد. در چهار ماهگی او را به کاشان آوردند و تحصیلات ابتدائی و متوسطه را در آنجا به پایان رساند و بلافاصله پس از پایان تحصیل در یکی از دفاتر اسناد رسمی کاشان مشغول کار شد.

او در ضمن تحصیل، نقاشی قالی ایرانی را نزد استادان آن زمان، آقایان:محمد دبیر الصنایع و حسن نقشپور اراکی فرا گرفت و در زمانی کوتاه تا مرحله‌ی طراحی و ابتکار پیش رفت و در حین نقاشی نیز با مقدمات نوازندگی تار نزد نقشپور نامبرده که تار را در نهایت شیرینی می‌نواخت، آشنا شد و در سال ۱۳۲۵ به تهران نقل مکان یافت.

رشیدی با موسیقی به اصطلاح کلاسیک (ردیف آواز ایرانی) از راه شنیدن صفحات قدیم گرامافون و خوانندگان دهه ۱۳۲۰ رادیو ایران آشنا گردید و در اوائل ورود به تهران چند گاهی در کلاس‌های شبانه هنرستان موسیقی (تالار وحدت کنونی) اصول نت خوانی را نزد آقای موسی معروفی و یکی دو ماه نیز در کلاس موسیقی مسعود معارفی و تئوری آواز را نزد دکتر مهدی فروغ در هنرستان نامبرده آموخت و با یادگیری نت، تار را رها کرد و از آن پس نت آهنگ‌هایی را که می‌ساخت بدون استفاده از ساز روی کاغذ می‌آورد.

در سال ۱۳۲۸ رشیدی از طریق استاد گرانقدر موسی معروفی به آقای علیمحمد میثاق، رهبر یکی از ارکستر‌های رادیو ایران معرفی شد و از همان سال به عنوان خواننده و آهنگساز فعالیت خود را در رادیو آغاز نمود و اولین بار ترانه (رنج جدایی) از ساخته‌های زنده یاد موسی معروفی را در مایه افشاری با ارکستر نامبرده در رادیو اجرا کرد و همزمان، مدتی نیز در برنامه‌های موسیقی ارتش (که شب‌های جمعه ساعت هفت و نیم بعد از ظهر از رادیو ایران پخش می‌شد) در ارکستر به سرپرستی هنرمند گرامی علی تجویدی می‌خواند و در چند برنامه رادیویی محمد بهارلو نیز شرکت نمود.

آهنگسازی و خوانندگی امین‌الله رشیدی در رادیو تهران از سال ۱۳۲۷ خورشیدی آغاز و تا پایان سال ۱۳۴۴ به طور پیوسته ادامه داشته و در این مدت بیش از ۱۲۰ آهنگ ساخته است.

سوابق امین الله رشیدی در خوانندگی، آهنگسازی و نویسندگی

شیوه امین‌الله رشیدی در خوانندگی و آهنگ‌سازی، مرز میان سنت و نوگرایی می‌باشد؛ به قول خودش حد وسط را انتخاب کرده‌است. او می‌گوید: «اگر این میانه‌روی و اعتدال در تمام امور دنیا جاری بود چهره جهان و زندگی خیلی زیباتر و مطبوع‌تر از آنچه تا کنون هست می‌بود.»

رشیدی دربارهٔ موسیقی کلاسیک و ردیف آوازی که سینه به سینه حفظ شده و کامل‌ترین صورت آن به وسیله موسی معروفی نت‌نویسی شده‌است، نظریاتی دارد و معتقد است که در اجرای آوازها، به شرط حفظ اصالت ایرانی و به خصوص تلفیق آن با شعر پارسی، باید شیوه‌ای نو ایجاد کرد و از تکرار مکررات آن هم به‌طور گسترده امساک نمود.

امین‌الله رشیدی در شاعری و نویسندگی و نقد نیز دستی داشت و مقالاتی از او در مطبوعات به چاپ رسیده که آخرین آنها نقدی است بر کتاب شعر نو، از آغاز تا امروز، تألیف محمد حقوقی از انتشارات مؤسسه فرانکلین که در شماره ۱۰ سال ۵۲ مجله وحید چاپ شده.

سفرنامه‌ای به نام از کاشان تا کاناری در سال ۱۳۷۲ از وی چاپ شده است در سال ۱۳۸۱ کتاب عطر گیسو خاطره‌ها و نغمه‌ها را توسط انتشارات عطایی تهران منتشر نمود و سومین کتاب وی به نام ایران در رهگذر زمان در سال ۱۳۹۰ به چاپ رسید.