ترامپ ممکن است جلوی موشک غول‌پیکر ناسا را بگیرد
رای اولین ماموریت فرود روی ماه، به نام آرتمیس ۳، سامانه پرتاب فضایی چهار فضانورد را سوار بر کپسول اوریون روی موشک سامانه پرتاب فضایی پرتاب خواهد کرد. سپس اوریون به سمت ماه می‌رود. زمانی که اوریون در مدار ماه قرار گرفت، به وسیله نقلیه استارشیپ ایلان ماسک که به طور جداگانه پرتاب شده است، متصل می‌شود. دو فضانورد سوار استارشیپ خواهند شد که از اوریون جدا می‌شود و به سطح ماه می‌رود.
این دو فضانورد پس از راه رفتن روی ماه، با استارشیپ به مدار ماه باز می‌گردند و به اوریون متصل می‌شوند. این دو ماه‌نورد دوباره به هم گروهی‌های خود می‌پیوندند و سوار بر اوریون به خانه می‌روند و استارشیپ را در مداری به دور ماه رها می‌کنند.
اریک برگر(Eric Berger)، روزنامه‌نگار فضایی ایالات متحده به تازگی در ایکس پست کرده است: برای شفافیت باید گفت ما از حل و فصل هر چیزی دور هستیم، اما بر اساس آنچه من می‌شنوم، به نظر ۵۰ ۵۰ می‌رسد که(استفاده از) موشک سامانه پرتاب فضایی ناسا لغو شود.
هیچ اطلاعیه رسمی داده نشده است. با این حال، چنین اقدامی می‌تواند با گمانه‌زنی‌های قبلی مبنی بر اینکه دولت ترامپ می‌تواند ناسا را از بین ببرد و آن را مجبور کند بیشتر کارهای خود را به شرکت‌های خصوصی واگذار کند، همسو باشد.
اما آیا موشک دیگری به راحتی می‌تواند جای سامانه پرتاب فضایی را بگیرد؟ این سوال به قلب این موضوع می‌پردازد که آمریکا می‌خواهد در میان مسابقه فضایی در حال ظهور قرن بیست و یکم به چه چیزی دست یابد. چین متعهد شده است که فضانوردان خود را تا سال ۲۰۳۰ به سطح ماه بفرستد. برخلاف ایالات متحده، چین معمولا در برآوردهای خود محافظه کارانه عمل می‌کند، بنابراین می‌توانیم احتمال لغزش ضرب الاجل را بعید بدانیم. در همین حال، چندین عنصر آرتمیس برنامه را به تعویق می‌اندازند.
یکی از این عناصر باعث تاخیر، استارشیپ ایلان ماسک است که به عنوان فرودگر در آرتمیس ۳ عمل خواهد کرد. این موشک هنوز باید نقاط عطف کلیدی از جمله سوخت‌گیری در فضا و انجام فرود روی ماه بدون سرنشین را نمایش دهد. برخی از افراد جامعه فضایی بر این باورند که اگر چین برای اولین بار در این قرن به ماه برسد، ضربه مهمی به جاه‌طلبی‌های ایالات متحده در فضا وارد می‌کند.
ماسک به عنوان یکی از دو کاهش دهنده اصلی هزینه‌ها به دولت آینده معرفی شده است و هدف آن کاهش تا دو تریلیون دلار(۱.۵۷ تریلیون پوند) از بودجه فدرال است. برخی از ناظران از نزدیکی ایلان ماسک به ترامپ و اظهارات رئیس جمهور منتخب در مورد تغییر تمرکز به سمت ماموریت سرنشین‌دار مریخ نگران شده‌اند.
به نظر می‌رسد که این نظرات منعکس کننده دیدگاه‌های ماسک است که بیشتر انرژی خود را بر روی جاه طلبی‌ها برای سکونت در سیاره سرخ متمرکز کرده است و نه رسیدن به ماه. این میلیاردر گفته است که می‌خواهد تا سال ۲۰۲۸ با وسیله نقلیه استارشیپ خود انسان‌ها را به سفری به مریخ بفرستد. برخی این جدول زمانی را غیرواقعی می‌دانند.
از زمان پیروزی اخیر دونالد ترامپ در انتخابات، شایعات و گمانه زنی‌هایی مبنی بر اینکه موشک غول پیکر ماه ناسا موسوم به سامانه پرتاب فضایی(SLS) ممکن است در معرض تهدید قرار گیرد، منتشر شده است. این موشک یکی از چندین عنصر کلیدی مورد نیاز برای برنامه آرتمیس آژانس فضایی ایالات متحده است که هدف آن بازگرداندن انسان به ماه برای اولین بار از سال ۱۹۷۲ است.
نکته قابل توجه این است که سامانه پرتاب فضایی عنصری است که باعث تاخیر نمی‌شود. این موشک در طول ماموریت آرتمیس ۱ در سال ۲۰۲۲ بسیار خوب عمل کرد. تاکنون میلیاردها دلار برای طراحی و ساخت سامانه پرتاب فضایی و زیرساخت‌های مرتبط در مرکز فضایی کندی ناسا سرمایه‌گذاری شده است.
ناسا می‌گوید سامانه پرتاب فضایی تنها موشکی است که می‌تواند اوریون، فضانوردان و محموله‌ها را در یک پرتاب مستقیما به ماه بفرستد. اما هزینه آن مورد انتقاد قرار گرفته است. تخمین زده می‌شود که هر پرتاب بیش از دو میلیارد دلار آمریکا(۱.۶ میلیارد پوند) هزینه داشته باشد.
اخبار به تعویق افتادن‌ها و مشکلات فنی با آرتمیس با روابط عمومی بسیار مثبت اسپیس‌ایکس ماسک به ویژه در مورد پروازهای آزمایشی استارشیپ، همزمان شده است.
این اخبار شامل شاهکار ماه گذشته می‌شود که در آن مرحله پیشران عظیم وسیله نقلیه در هنگام بازگشت از فضا با یک جفت بازوی رباتیک در هوا گرفته شد و روی سکوی پرتاب قرار گرفت و علاقه‌مندان به فضا را در سراسر جهان شگفت زده کرد.
برخلاف بسیاری از وسایل نقلیه پرتابی، استارشیپ طوری طراحی شده است که کاملا قابل استفاده مجدد باشد. بهره‌وری آن از نظر هزینه می‌تواند تا حد زیادی برای ماموریت‌های سرنشین‌دار آتی مفید باشد.
اگر قرار باشد توسعه سامانه پرتاب فضایی لغو شود، آیا استارشیپ ماسک می‌تواند جایگزین آن شود؟ طبق این سناریو، احتمالا وسیله نقلیه اسپیس‌ایکس می‌تواند هم به عنوان پرتابگر برای فرستادن فضانوردان در مسیرشان به مدار ماه و هم به عنوان فرودگر برای پایین بردن آنها تا سطح عمل کند. این از نظر فنی امکان‌پذیر است، اما جایگزینی ساده و مشابه نیست. سامانه پرتاب فضایی در حال حاضر یک موشک عملیاتی است، در حالی که استارشیپ هنوز در مرحله آزمایش است و هنوز تا ورود فضانوردان به آن فاصله دارد.
یکی دیگر از موشک‌های اسپیس‌ایکس که پیش از این به عنوان رقیب برای اوریون معرفی شده بود، فالکون هوی است. با این حال، مهندسان باید هم موشک و هم رویه‌های مونتاژ و پرتاب را اصلاح کنند. این امر ابهامات زیادی را به همراه خواهد داشت و به همراه آن خطر تاخیرهای بیشتر در برنامه آرتمیس وجود دارد. همه اینها نشان می‌دهد که اگر ایالات متحده بخواهد در این مسابقه فضایی قرن بیست و یکم پیشی بگیرد، زمان زیادی برای ایجاد تغییرات عمده در برنامه ماه ناسا وجود ندارد.
هدف آرتمیس فقط فرود فضانوردان بر روی ماه نیست، بلکه توانایی فرود در مناطق مختلف سطح ماه از جمله قطب جنوب نسبتا ناشناخته از جمله‌ی این اهداف است.
باید دید که آیا اسپیس‌ایکس یا هر شرکت پرتاب تجاری دیگر، آماده چنین تعهد بزرگی هستند یا خیر.
با توجه به سرمایه‌گذاری ده‌ها میلیارد دلاری در سامانه پرتاب فضایی، به نظر نمی‌رسد از نظر اقتصادی حذف کامل موشک مفید باشد. همانطور که تمایل ناسا برای جستجوی رویکردی نوآورانه و همکاری با شرکت‌های تجاری در ماموریت‌های آتی آرتمیس نشان می‌دهد، می‌تواند راه‌های دیگری برای مشارکت بازیگران فضای تجاری در این عرصه وجود داشته باشد.
همه اینها به این بستگی دارد که آیا اولویت برنده شدن در مسابقه فضایی جدید است یا خیر.
