آسیب شناسی افزایش محتوای خشونت آمیز در سریال های پلتفرم های نمایش خانگی
حتما متوجه میزان خشونت جاری در جامعه هستید! هر برخورد کوچکی بین مردم در تاکسی و پیادهرو و مغازه و … به مشاجره و حتی درگیریهای فیزیکی میرسد. چهره مردم بیش از لبخند، اخم دارد و گویی که همه آماده انفجارهستند. این وضعیت البته نیاز به بررسیهای دقیق و کامل دارد و قطعا تحت تاثیر عوامل متعددی از فشار اقتصادی گرفته تا نارضایتیهای سیاسی و اجتماعی و حتی مسائل فردی و فرهنگی است. در این بین اما نباید نقش عوامل تشدید این خشم مستتر در جامعه را نادیده گرفت. مثلا همین سریالهای پرمخاطب اخیر که یکی از یکی خشنتر هستند.
شمار سریالهای با محتوای خشونت روز به روز بیشتر میشود. طبیعی است که مشاهده این میزان از خشونت در سریالهایی که شبکه خانگی پایش را به خانههای مردم باز کرده، تاثیر قابل توجهی در وضعیت روحی جامعه و میزان جرم و جنایت خواهد داشت.
منظور این نیست که شبکه نمایش خانگی بد است و صداوسیما یا هر پلتفرم خارجی برای دیدن فیلم و سریال بهتر است. مقصود این هم نیست که افزایش جرم و جنایت دلایل قابل توجهی غیر از آثار هنری رایج ندارد. هدف از این انتقاد آن است که حواسمان به میزان خشونت در فیلمها باشد و از آثار ادامه این رویکرد غافل نباشیم.
روزنامه جوان در شماره امروز به همین موضوع پرداخته و با مثال زدن سریالهایی مثل «داریوش»، «گردنزنی» و «بازنده» نوشته: «سریالهایی که در پلتفرمهای مختلف ساخته میشوند، یک نکته مشترک دارند و آن هم پرداختن به خشونت است. بعد از سریالهای عرق سرد، یاغی، پوست شیر و زخم کاری، حالا سریالهای تازه شبکه خانگی قصههایی را با محتوای خشونتآمیز ارائه میدهند. اما اینکه این همه تمایل زایدالوصف به خشونت آن هم برای مخاطب ایرانی که از فرهنگی عاطفی و دینی برخوردار است، چه نسبتی دارد، سؤالی است که باید از نویسندهها و تهیهکنندههای این آثار پرسید و دلایل آن را جویا شد.»
خشونت قطعا غربی و شرقی ندارد و در هرجامعهای وجود دارد. «جوان» اما توجه بیش از حد به خشونت را به دور از فرهنگ ایرانی و در راستای رواج فرهنگ غربی تلقی میکند. این روزنامه اصولگرا نوشته: «سریالسازی قطعاً فقط برای سرگرم کردن مخاطب نیست. به دلیل مخاطب انبوه باید تمهیدات ویژهای برای پردازش قصه در نظر گرفت و خشونت بیدلیل میتواند آسیبهای فراوانی را به همراه داشتهباشد. کارگردانان باید کمی از سریالهای غربی و ترکی فاصله بگیرند. در شرایط کنونی انگار ما چیزی به نام سریال ایرانی نداریم. هر چه هست، نسخه غلو شدهای از سریالهای فرنگی است که به دور از فرهنگ غنی ماست.»
«جوان» در پایان این گزارش سینما و شبکه خانگی را متهم اصلی ترویج خشونت در جامعه دانسته و معتقد است که این قبل سریالها سبب افزایش جرم و جنایت در خانوادههای متاثر از فرهنگی غربی میشود. این نگاه وطن امروز قدری جهتدار به نظر میرسد، اما سبب نمیشود که اصل حرف یعنی زیان تمرکز بیش از حد بر خشونت در فیلمسازی در ایران را نادیده بگیریم.