جریان اجسام اسرارآمیز جدید در لبه خارجی منظومه شمسی چیست؟
اخترشناسان با استفاده از تلسکوپ سوبارو برای مشاهده لبه‌های خارجی منظومه شمسی، اجسام جدیدی در مناطقی کشف کرده‌اند که قبلاً انتظار وجود آنها نمی‌رفت. این اجسام احتمالاً به جمعیت بزرگتری تعلق دارند که هنوز کشف نشده است. این یافته‌ها پیامدهای مهمی برای درک ساختار و تاریخچه منظومه شمسی دارد. به ویژه، نشان می‌دهد که منظومه شمسی ممکن است شباهت‌های بیشتری با سایر سیستم‌های سیاره‌ای داشته باشد، که می‌تواند بر جستجوی حیات فراتر از منظومه‌ی شمسی تأثیر بگذارد.
تلسکوپ سوبارو برای حمایت از ماموریت فضاپیمای «افق‌های نو» ناسا، که اولین ماموریت مشاهده کمربند کویپر در حاشیه بیرونی منظومه شمسی و فراتر از نپتون است، مشاهدات خود را از لبه خارجی منظومه شمسی انجام می‌دهد.
تلسکوپ سوبارو از قبل از پرتاب فضاپیمای «افق‌های نو» در سال ۲۰۰۶ به دنبال یافتن اجسام جالب در کمربند کویپر برای مشاهده دقیق‌تر بوده است. این مشاهدات تاکنون ۲۶۳ جرم از کمربند کویپر را کشف کرده است که از بین آنها، ۱۱ جسم در حاشیه‌ی بیرونی کمربند کویپر قرار دارند.
کشف یک نوع جدید از اجسام
در سال‌های اخیر شواهد بیشتری برای وجود اجسام فراتر از لبه‌ی خارجی شناخته شده کمربند کویپر یافت شده‌اند، اما مطالعه اخیر از اهمیت خاصی برخوردار است زیرا تعداد زیاد اجسام کشف شده در منطقه جستجوی کوچک نمی‌تواند تصادفی یا نتیجه‌ی خطاهای مشاهده باشد.
این ۱۱ جسم که این بار کشف شده‌اند، احتمالاً نشان‌دهنده یک نوع جدید از اجسام هستند که در حلقه‌ای جدا از کمربند کویپر قرار دارند، که با یک فاصله خالی از آن جدا شده‌اند، جایی که اجسام بسیار کمی در آن یافت می‌شوند. این نوع ساختار حلقه و فاصله در لبه‌های بسیاری از سیستم‌های سیاره‌ای نوظهور که توسط تلسکوپ رادیویی ALMA در شیلی مشاهده شده‌اند، ثبت شده است.
دکتر فومی یوشیدا از مرکز پژوهش‌های اکتشاف سیاره‌ای دانشگاه علوم بهداشت و محیط زیست، درباره امکان وجود حلقه دوم از اجسام کمربند کویپر می‌گوید: «اگر این موضوع تأیید شود، یک کشف بزرگ خواهد بود. این بدان معناست که ابر اولیه تشکیل منظومه شمسی بسیار بزرگ‌تر از آنچه که قبلاً تصور می‌شد بوده و این موضوع می‌تواند در مطالعه فرآیند تشکیل سیارات در منظومه شمسی مفید باشد.»
دکتر وس فریزر از شورای ملی تحقیقات کانادا و محقق اصلی تیم علمی ماموریت افق‌های نو می‌گوید: «مدت‌ها کمربند کویپر منظومه شمسی ما در مقایسه با بسیاری از سیستم‌های سیاره‌ای دیگر بسیار کوچک به نظر می‌رسید، اما نتایج ما نشان می‌دهد که این دیدگاه ممکن است ناشی از یک سوگیری مشاهده‌ای باشد.» او اضافه می‌کند: «بنابراین شاید، اگر این نتایج تأیید شود، کمربند کویپر ما نسبت به آنچه که در اطراف سایر ستارگان وجود دارد، آن‌چنان کوچک و غیرعادی نباشد.»
تأثیر گسترده در جستجوی حیات
پایگاه انجمن فیزیک ایران نوشت: جستجوی ما برای حیات در جهان با این محدودیت مواجه است که تنها یک نمونه تایید شده از سیاره‌ای داریم که در آن حیات به وجود آمده است: زمین در منظومه شمسی. با داشتن تنها یک نمونه، نمی‌توانیم مشخص کنیم که کدام ویژگی‌ها برای ظهور حیات مهم بوده و کدام غیر مرتبط هستند. بنابراین، هر کاری که می‌توانیم برای حذف یک پیش‌شرط احتمالی انجام دهیم، ما را به یافتن شرایط واقعی لازم برای حیات نزدیک‌تر می‌کند.
اگر تأیید شود که منظومه شمسی از ابر اولیه‌ای شکل گرفته که بسیار بزرگ‌تر و به همین دلیل کمتر غیرمعمول بوده است، نه تنها «ابر کوچک اولیه» را از فهرست پیش‌شرط‌های ممکن حذف می‌کند، بلکه احتمال یافتن سیستم سیاره‌ای دیگری را که تمام پیش‌شرط‌های واقعی برای حیات را داراست، افزایش می‌دهد؛ بنابراین احتمال یافتن حیات فرازمینی را افزایش می‌دهد.
کشف شگفت‌انگیز و چشم‌اندازهای آینده
دکتر آلن استرن، محقق اصلی ماموریت «افق‌های نو» می‌گوید: «این یک کشف شگفت‌انگیز است که چیزی غیرمنتظره، جدید و هیجان‌انگیز را در نقاط دوردست منظومه شمسی فاش می‌کند؛ این کشف احتمالاً بدون قابلیت‌های تراز اول تلسکوپ سوبارو امکان‌پذیر نبود.»
تعداد و توزیع اجسام در لبه منظومه شمسی، موضوعی برای مطالعه‌های آینده است. اما حداقل نتایج تلسکوپ سوبارو نشان می‌دهد که اکتشافات جدیدی از لبه خارجی منظومه شمسی در راه است، جایی که پیش از این تصور می‌شد یک خلاء سرد، خالی و خسته‌کننده‌ی فراتر از کمربند کویپر باشد.
نتایج این پژوهش در نشریه The Planetary Science Journal به چاپ رسیده است.
